Τότε/τώρα/πάντα

Οικτίρω όσους νομίζουν ότι οι φωτογραφίες είναι ένα πολύ όμορφο πράγμα. Αν το “οικτίρω” παραπλάνησε κάποιον, κάνοντάς τον να υποπτευθεί ότι θα πω καμιά μεγάλη σοφία, ζητώ συγγνώμη, δεν θα πω, μόνο ότι οι φωτογραφίες είναι κάτι πολύ σκληρό: άλλο πράγμα η ανάμνηση, άλλο η οπτικοποιημένη ανάμνηση, άλλο να θυμάσαι το πώς ήταν τα πράγματα, άλλο να το βλέπεις μπροστά σου. Οι φωτογραφίες είναι η εικονογράφηση όρων που από μόνοι τους για κάποιους είναι ασαφείς. Χαρμολύπη, γλυκόπικρο, κλαυσίγελως και τέτοια, όλα φτιάχτηκαν για να περιγράψουν τη στιγμή που βλέπεις ένα χαρτάκι με κάποιον που είχες ξεχάσει, αυτόν που τον άφησες όμορφο και νέο. Είναι υψηλού ρίσκου χασομέρημα οι φωτογραφίες όταν ο χρόνος έχει κάνει τη δουλειά του.

Οι φωτογραφίες του Steve Schapiro είναι εδώ όχι μόνο για να διατηρήσουν αλλά για να γιγαντώσουν τους μύθους, οι οποίοι ως γνωστόν τρέφονται καλύτερα με ασπρόμαυρο φιλμ και ατμοσφαιρικές πόζες. Η Αμερική, σε εποχές που το αμερικάνικο όνειρο δεν έσβηνε σε μια θολούρα αλλά γέμιζε κόσμο λαχτάρα, και οι Αμερικάνοι ήρωες που δεν πρόλαβαν να απομυθοποιηθούν είναι το περιεχόμενο του Then And Now, φωτογραφικού άλμπουμ στην ουσία, στο οποίo στρίμωξε ό,τι του φαινόταν αταίριαστο να συμπεριληφθεί σε προηγούμενες εκδόσεις βιβλίων. Το Then And Now έχει περισσότερα πορτρέτα και λιγότερα στιγμιότυπα, περισσότερες ΗΠΑ και λιγότερη Ευρώπη – όμως στο εξώφυλλό του έχει τον David Bowie (για τους θαυμαστές τιτλούχο), ψηλό, αδύνατο και άσπρο, σχεδόν άχρωμο, να σκύβει ελαφρώς για να χωρέσει στο paperback, με τον γνωστό τρόπο, τον κάπου ανάμεσα σε “περπατάω” και “ίπταμαι”. Το Then And Now μπορείς να το αγοράσεις εδώ και να το ξεφυλλίσεις αργοπίνοντας (ε. Disaronno στην περίπτωσή μας). Βέβαια, ο αγοραστής πρέπει να είναι προετοιμασμένος – η δύναμη της ωραίας φωτογραφίας είναι ότι καταλήγεις να νοσταλγείς ακόμα και εκείνα που δεν έχεις ζήσει.

 

Doublin hippies: Το Δουβλίνο και μερικές ακόμα ευρωπαϊκές πόλεις διεκδίκησαν για λίγο την προσοχή του Schapiro χωρίς να ποτέ να θέσουν σε κίνδυνο την αποκλειστικότητα της πατρίδας του στην καρδιά του.

 

Η εποχή του ατέλειωτου πάρτυ του γουορχολικού Factory σε απανωτές λήψεις. Kodak σε υπερωρίες.

 

1969. Η Barbra Streisand συμμαχεί με τον εχθρό (… που έλεγαν πως ήταν το προφίλ της), προφανώς για να τον νικήσει, και δίνει μια λήψη που φαντάζομαι οι επαγγελματίες θα την έλεγαν “δυνατή”. Ποτέ δεν θεώρησα τη Streisand ασχημόπαπο κ.λπ, και εδώ μου φαίνεται υπέροχη. Ο Schapiro τη φωτογράφισε πολλές φορές, ήταν αγαπημένο του θέμα.

 

Ο Ike και η Tina πριν τα δράματα γίνουν ποτάμι που δεν γύρισε πίσω, σε μια πόζα οικογενειακής ευτυχίας ανακατεμένης με μικρή αδιόρατη απειλή – το μικρό δέος να οφείλεται άραγε στο ότι γνωρίζουμε την κατάληξη του ζεύγους, ή απλά και μόνο σε αυτό το βλέμμα του Ike που είναι εδώ για να υπενθυμίσει ότι το χαμόγελο από πίσω είναι απλώς ένας πίνακας.

 

Είναι αυτό που φαίνεται  – ο Dustin Hoffman χαζολογάει.

 

1974: Polanski και Nicholson γυρίζουν το Chinatown.

 

Η Jodie Foster, Diane Lane, τραγανό και φωτεινό all american girl σε φωτογραφία που άνετα περνάει για editorial του 2013.

 

Στις αγαπημένες εποχές του Schapiro, οι άντρες ήταν άντρες, και οι Ιταλοί προφανώς πολύ Ιταλοί.

 

Η μητρότητα κατά Mia Farrow. H νεύρωση στο βλέμμα πάντως δεν κρύβεται.

 

Μικρές ανατριχίλες – και δεν είναι από τον αέρα. Η Natalie Wood και ο Robert Wagner στο γιοτ τους, σε ένα μακάβριο timing τώρα που η υπόθεση του πνιγμού επανεξετάζεται. Γκροτέσκ οικογενειακή ευτυχία πριν τη μεγάλη ανατροπή.

 

Καταπληκτική φωτογραφία του ώριμου τότε Paul Newman, σπουδή στον άντρα που απομακρύνεται αγέρωχα από την πρώτη νεότητα και μεταλλάσσεται σε σύμβολο.

 

Ο Βuster Keaton υπήρξε αγαπημένο θέμα του φωτογράφου. Ο Bowie το ίδιο. Η αισθητική “σταρ του βωβού κινηματογράφου” ταίριαζε και στους δυο.

 

Ο Robert DeNirο στα γυρίσματα του Ταξιτζή. Το σινεμά γοήτευε τον Schapiro, που εκτός από πορτρέτα τραβούσε παρασκήνια, και στιγμιότυπα από τα γυρίσματα, έχοντας αδυναμία στα κάδρα-κινηματογραφικά trivia.

 

1968, και στην προεκλογική καμπάνια του RFK αποτυπώνεται η ελπίδα μιας χώρας, με τον ενθουσιασμό να μην είναι προνόμιο μόνον όσων έχουν όλη τη ζωή μπροστά τους.

 

Είναι 1970, ο Robert Redford είναι άσβεστος πόθος, η Lauren Hutton τοπ μόντελ και οι δυο τους γυρίζουν ταινία ανεβασμένοι σε μια μηχανή, κάτω από έναν ήλιο ανάλγητο. Κ α υ τ ό.

 

Το στερεότυπο της ναπολιτάνας δεσπόζει σε κάθε εκατοστό του φιλμ – τις δε λέξεις “φλογερός/ταμπεραμέντο/πάθος/ορμή” ποτέ πριν δεν τις άξιζε τόσο πολύ μια φωτογραφία. Η Sophia Loren στα 60s.

 

1961. Δυο κυρίες αναγνωρίζουν τον Υβ Μοντάν, στην 5η Λεωφόρο.

 

Nico και Lou Reed, going deeper underground.

 

11963. O λογοτέχνης James Baldwin, “gay, black and atheist”, κάτω από τον αργό, νότιο ουρανό της Νέας Ορλεάνης.

*****Ζήσε περισσότερες ιστορίες έμπνευσης από το Disaronno