Χθες που πέθανε ο Jonathan Demme, μια φίλη έγραψε κάπου “ω, ήταν 73. Δεν το είχα συνειδητοποιήσει, γιατί εγώ νομίζω ότι είμαι ακόμα 25”. Και αυτό είναι η μεγάλη αλήθεια για μια τωρινή γενιά που δεν αποτελείται ακριβώς από ανθρώπους με σύνδρομο Peter Pan, γιατί ακόμα και αν αργήσαμε να μεγαλώσουμε, έχουμε αναγκαστεί να το κάνουμε τα τελευταία 10 χρόνια με την κρίση, που συμπαρέσυρε τα πάντα και επέβαλε την ενηλικίωση ακόμα και των αρνητών. Η εξήγησή μου είναι περισσότερο ότι (μας αρέσει να) κάνουμε παρόμοια πράγματα, έχουμε τους ίδιους ήρωες και καταφέραμε να δημιουργήσουμε ασφαλείς μικροκόσμους όλα αυτά τα χρόνια, έτσι ώστε να μας δημιουργείται μια εντύπωση σταθερότητας και μην καταλαβαίνουμε πώς περνούν. Το γήρας, ωστόσο, φαίνεται να είναι τεράστιο άγχος τριγύρω, και αυτό το καταλαβαίνεις από τα αμήχανα αστειάκια (όταν δεν έχεις να πεις κάτι άλλο φαίνονται σε κάποιους μια κάποια λύση) και τις συζητήσεις στο τι θα κάνουμε στη μούρη μας όταν έρθει εκείνη η ώρα. Προσωπικά, έχω καταλήξει ότι μερικοί άνθρωποι τα έχουν πάει καλά με τον χρόνο, και τυγχάνει να είναι όλοι ρόκερς.
Η Rei Kawakubo είναι αυτό, μια ροκ σταρ της μόδας.
Η έκθεση Rei Kawakubo/Comme des Garcons: Art of the In-Between που πραγματοποιείται αυτή την άνοιξη στο ΜΕΤ (ξεκινάει στις 5 Μαΐου), περιλαμβάνει 150 κομμάτια σχεδιασμένα από τα 80s ως σήμερα, από της προσωπικές συλλογές της Rei και από τους Comme des Garcons. Ακολουθήθηκε εξαιρετικά προσεκτική διαδικασία για τη διατήρησή τους σε άψογη κατάσταση, τόσο επειδή για κάθε κομμάτι έχουν χρησιμοποιηθεί συνθετικές ίνες και μοναδικά υφάσματα, που έπρεπε να εξεταστούν και να καταγραφούν, όσο και λόγω της ιδιαιτερότητας των κομματιών – όποιος έχει παρακολουθήσει την πορεία της σχεδιάστριας ξέρει την αδυναμία της για τους όγκους, τα τρισδιάστατα ρούχα και γενικά την όσο το δυνατό μεγαλύτερη απόσταση των design της από τις παραδοσιακές φόρμες, τις συμβάσεις της μόδας και την πεπατημένη στον σχεδιασμό ενδυμάτων γενικότερα.
Η Rei ήταν ροκ σταρ από νωρίς. Η γιαπωνέζικη σχολή, αντισυμβατική εξ’ ορισμού, βρήκε σε αυτήν τη βασίλισσά της, μια καλλιτέχνη της μόδας ισάξια με τον Yamamoto και τον Miyake που μέχρι σήμερα αποτελούν μια μυθική τριάδα αλαφροΐσκιωτων εραστών της αποδόμησης και της αρχιτεκτονικής περισσόρο και λιγότερο της μόδας ως φορέσιμου προϊόντος. Το εμβληματικό της χτένισμα, το απλό, τετράγωνο καρέ με της αφέλειες, εξασφάλιζε την αναγνωρισιμότητά της ως προσώπου και οι κρυπτικές δηλώσεις της (κάποτε δήλωσε στο Interview πως “το κενό είναι σημαντικό”) διατηρούν για πάντα το μυστήριο. Κατά τον Andrew Bolton η Kawakubo είχε ως κεντρικό στόχο της ενασχόλησής της με τη μόδα να παραβιάσει όλους τους κανόνες και να κάνει όσο πιο αχνές γίνεται τις γραμμές που έχουμε στο μυαλό μας για το τι είναι μόδα και τι όχι, τι είναι τέχνη και τι όχι, τι είναι μοντέλο και τι όχι, και, φυσικά, τι είναι ρούχο και τι όχι.
Το πάρα πολύ πανκ πνεύμα που της αποδίδουν οι δημοσιογράφοι μόδας, οι ειδικοί αλλά και όσοι “ερασιτέχνες” απλά θαυμάζουν επί τόσα χρόνια αυτό που κάνει (γκουχεγώγκουχ), δεν σταμάτησε τη Rei από το να επιδεικνύει επί χρόνια την…… ενός επιμελούς μαθητή και την πεισματική συνέπεια ενός απουσιολόγου: “δεν γνωρίζω κανέναν που να είπε ε δεν πειράζει, θα σταματήσω κανα δυο σεζόν και μετά θα επιστρέψω, και όντως να επέστρεψε αληθινά καλύτερος. Βέβαια, δεν υπολόγιζα ότι θα ήταν τόσο κουραστικό, ένα πραγματικό μαρτύριο”. Η Rei επό 48 χρόνια δεν έχει παραλείψει να παραδώσει καμία κολεξιόν, κάθε χρόνο, κάθε σεζόν, καλοκαίρι, χειμώνα, ανδρικά, γυναικεία. “Φοβάμαι πως αν σταματήσω, δεν θα μπορέσω να ξαναξεκινήσω ποτέ ξανα”.
Μετά, προσπερνάς όσα γράφω εγώ εδώ και όσα μπορείς να διαβάσεις αλλού, και ψάχνεις λίγο τις πασαρέλες της ή φωτογραφίες των ρούχων που έχει σχεδιάσει εδώ και τόσα χρόνια και προσπαθείς να τα συγκρίνεις με τα βιογραφικά των υπολοίπων του χώρου, παλιών και νεότερων, και τίποτα σχεδόν από όσα βλέπεις δεν είναι τόσο πρωτοποριακό, τόσο φρέσκο, τόσο ανήκον εις το μέλλον περισσότερο παρά οπουδήποτε αλλού.
Και ίσως να είναι αυτό που δεν γερνάει, δεν ξέρω.